Het uitvoeringsprogramma Economie en Internationaal beleid bevat 5 thema’s waar ook in 2022 samen met economische partners in én buiten de gemeente aan is gewerkt. De kracht van de Deventer economische structuur zit in de goede samenwerking tussen deze partners op alle niveaus. Kern van het programma is dat we als gemeente investeren in randvoorwaarden om de economie te stimuleren en ontwikkelingen aanjagen door middel van inzet van onze capaciteit, netwerk, kennis en/of financiële middelen.   

Versterking werklocaties

Toekomstbestendige Bedrijventerreinen (TBBT)

De uitvoeringsagenda Toekomstbestendige Bedrijventerreinen is een meerjarig programma, met 18 projecten die zich in verschillende fases bevinden; van nog op te starten projecten tot verkenning, uitvoering of al afgerond. De projecten zijn verdeeld over 4 thema's; Ruimte voor ondernemen, Mobiliteit, Leefbaarheid en Klimaat. Met TBBT zijn niet alleen gemeentelijke financiering, maar ook private investeringen, geld uit de regiodeal (Rijk) en de provincie mee gemoeid. In het bestuursakkoord ‘Dichtbij, Betrokken & Bevlogen' werd door het college voor 2023 én 2024 €0,5 miljoen gereserveerd voor TBBT.

De raad stelde in 2022 de tweede tranche van €1 miljoen beschikbaar voor het project Herstructurering. Hierbij is als voorwaarde opgenomen dat de inzet van private middelen en publieke investeringen concreet moet worden in een intentieovereenkomst. Vijf ondernemers en investeerders in de kansenzone Bergweide IV Noord en het Deventer Economisch Perspectief (DEP) hebben de intentieovereenkomst ondertekend. De betrokken partijen spreken met deze verklaring de intentie uit om vanuit een eigen verantwoordelijkheid, maar vooral gezamenlijk, tot een samenhangend en integraal uitvoeringsplan te komen voor herontwikkeling in Bergweide IV Noord. Het project heeft in het gebied inmiddels al gezorgd voor onderlinge dynamiek. Initiatiefnemers en andere ondernemers zijn in gesprek met elkaar over investeringen en overnames.

Haven

In de Voorjaarsnota 2017 heeft de raad geld gereserveerd voor 'Vaart in de Haven'. Dit geld was bedoeld voor het verbeteren van faciliteiten in de Deventer haven. De raad is in 2022 akkoord gegaan met het beschikbaar stellen van het gereserveerde bedrag voor de realisatie van een goede wachtplaatsvoorziening in de vijfde havenarm. Tegelijkertijd werd er verder gewerkt aan de containerterminal, aan de andere zijde van de vijfe haven arm. De raad is meegenomen in de stand van zaken van de Uitvoeringsagenda Deventer binnenhaven 2020.

Kennisas

Het ontwikkelen van gemengde werkmilieus langs de Kennisas krijgt steeds meer vorm. Binnen stadscampus De Kien zijn ontwikkelingen op de Verzetslaan en Handelskade zichtbaar en wordt in samenwerking tussen partners ingezet op innovatieprojecten rond digitale technieken in de leefomgeving. Op het Gasfabriekterrein is hard gewerkt aan de nieuwe inrichting van de openbare ruimte die past bij een campus en zijn de eerste nieuwbouwontwikkelingen zichtbaar, waarmee de ontwikkeling naar een innovatiemilieu tastbaar wordt. Halverwege De Kien en de Gasfabriek wordt bij ROTO gewerkt aan een ontwikkeling waar wonen en werken op een voor Nederland unieke wijze worden gemengd. Hiermee worden aantrekkelijke werkmilieus ontwikkeld, passend bij de duurzame en innovatieve economie die op ons afkomt.

Versterking economische structuur en ondernemingsklimaat

Hulp aan ondernemers

De coronacrisis was nog niet achter de rug of de oorlog in Oekraïne en de daarmee samenhangende energiecrisis kwamen daarvoor in de plaats. De goede samenwerking binnen het DEP maakte dat we ook ditmaal snel in staat waren een hulpstructuur in te richten. Zo werd er een energieloket voor ondernemers ingericht waarbij ondernemers actief werden benaderd en geïnformeerd over steun, inclusief door onze gemeentelijke accountmanagers. Daarnaast werd afgelopen jaar in samenwerking met het team Werk en Inkomen en het Ondernemershuis vervolg gegeven aan het opvangen van de gevolgen van corona voor ondernemers. Focus lag daarbij op de financiële hulp, maar naast algemene ondernemersondersteuning ook op thema’s als digitalisering (DIGISMART MKB) en personeelstekort.  

Accountmanagement

Accountmanagement zet zich in voor een goede relatie tussen het bedrijfsleven en de gemeente, wijst ondernemers de weg bij onder andere vestigingsvragen en bemiddelt bij kwesties. De accountmanagers zijn actief voor alle werklocaties in Deventer en nemen actief deel in projecten gericht op de binnenstad, het A1 Bedrijvenpark en het havengebied.

Ook is er extra ingezet op het verstevigen van de samenwerking met MKB Deventer en het Ondernemershuis. Een uitvloeisel van deze samenwerking is het structureel organiseren van 2 welkomstbijeenkomsten per jaar voor nieuwe ondernemers in Deventer. Verder zijn in 2022 veel bedrijfsbezoeken afgelegd en diverse netwerk/ledenvergaderingen van belangrijke stakeholders bezocht (onder andere MKB Deventer, DKW, Bedrijvenparkmanagent, SDBM en Cleantech regio). Ook draagt accountmanagement zijn expertise bij in het DEP project TBBT. Denk hierbij aan advisering rondom herstructurering van Bergweide 4 en het verbinden van bedrijven op het gebied van verduurzaming (bijvoorbeeld project Zon op dak).

Impact ondernemen

Het afgelopen jaar is vanuit de programma's Economie en Werk en Inkomen in kaart gebracht wat er in Deventer al gebeurt op het vlak van impact ondernemen, bijvoorbeeld via Social Return on Investment- beleid of door bedrijven. Met deze inventarisatie is verkend waar kansen liggen om dingen slimmer te doen of waar nieuwe initiatieven opgestart kunnen worden. Partners in de Cleantech Regio hebben zich gecommitteerd samen te werken aan het bevorderen van de 17 Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties. Het Ondernemershuis neemt daarin als ‘SDG House voor de Regio Stedendriehoek’ een centrale rol op zich. Zo heeft het een half jaar 4 SDG-trainees begeleid die in kaart hebben gebracht hoe het Ondernemershuis de SDG’s verder kan bevorderen. Aan dit traineeship van SDG Nederland zijn Nederlandse universiteiten verbonden.  

Aantrekkelijke stad en platteland

Binnenstad

De binnenstad bleek vitaal en veerkrachtig. De omzetten en bezoekersaantallen waren gemiddeld genomen goed, al staat de winst van ondernemers wel onder druk door gestegen (energie)kosten en gebrek aan personeel. De leegstand van winkelpanden in de binnenstad is laag en er wordt veel geïnvesteerd. Veel panden worden opgeknapt en verbouwd en we zien een relatie tussen publieke investeringen in de Openbare Ruimte (bijvoorbeeld Lebuïnuspleinen, Keizerstraat) en private investeringen in de directe omgeving. De massale steun van vastgoedeigenaren en ondernemers voor verlenging van de twee bedrijveninvesteringszones in de binnenstad onderstreept de investeringsbereidheid voor de komende vijf jaar.

Ook 2022 stond in het teken van de uitvoering van de Agenda Binnenstad 2.0 en het vierde Stadsarrangement. De centrale doelstelling van de Agenda Binnenstad, tot stand gekomen in samenwerking met Stichting Deventer Binnenstadsmanagement (SDBM) en bewonersorganisaties SBBD, is transformatie van ‘place to buy' naar een 'place to be/meet’ in 2030. De binnenstad als sociale ontmoetingsplaats met een hoge verblijfswaarde, waar de interactie tussen mensen wordt gestimuleerd en gefaciliteerd.

Vrijetijdseconomie en marketing

In 2022 is verder gewerkt aan de uitvoering van het uitvoeringsprogramma Vrijetijdseconomie. Dit programma richt zich op de kansen die de vrijetijdssector biedt voor de gemeente. Met daarbij ook aandacht voor de leefbaarheid van de stad en het buitengebied. De pilot voor een Deventer Vergader- en Congresbureau is nader uitgewerkt door Deventer Marketing en moet in 2023 zijn eerste vruchten gaan afwerpen. Verder zijn de voorbereidingen voor het Hanzejaar 2023 in volle vaart gestart, waarbij Deventer Marketing aan kop gaat als coördinator en aanjager. Ook heeft Deventer Marketing een campagne gelanceerd voor studenten ‘Let’s go’ en werd de Deventer promotieprijs uitgereikt tijdens een grootschalig City marketing evenement. Tot slot heeft Deventer Marketing een Portal met vijf thematische websites (ondernemen, wonen, werken, studeren, vrije tijd) gelanceerd samen met het Ondernemershuis om Deventer op de kaart te zetten.

In Salland zijn 7 nieuwe fietsroutes gelanceerd onder de naam ‘Slinger van Salland’ waaronder 1 in onze gemeente. Op deze manier kunnen toeristen en eigen inwoners al fietsend de mooie plekjes van Salland ontdekken. In 2022 werd bekend dat het aantal overnachtingen in de gemeente in 2021 van ongeveer 160.000 naar ruim 230.000 overnachtingen is gestegen. Dit is een spectaculaire stijging van 47% ten opzichte van 2020. De stijging is deels toe te schrijven aan de opening van het Van der Valk Hotel op A1 Bedrijvenpark Deventer. Aandacht voor herstel van de overnachtingsbranche na de coronacrisis blijft nodig.

In 2022 konden allerlei evenementen en activiteiten weer doorgang vinden, zoals de kermissen op de Platvoet en in de binnenstad, Dickens en Deventer op Stelten. Ook was er weer ruimte voor nieuwe initiatieven, zoals de Hanze (H)Eerlijke Streekmarkt (met aanbod van lokale producten!) op het nieuw ingerichte Grote Kerkhof. Zowel voor de warenmarkt als terrassen zijn de ervaringen uit de coronatijd reden geweest de opstellingen permanent te verbeteren.

Veerkrachtige arbeidsmarkt

Human Capital Agenda (HCA)

Het afgelopen jaar is intensief gewerkt aan een meerjarenplan voor het versterken en verjongen van de arbeidsmarkt in Deventer. Vlak voor kerst heeft de gemeenteraad dit gezamenlijk plan van de gemeente Deventer en het Deventer Economisch Perspectief (DEP) vastgesteld en een werkbudget beschikbaar gesteld om te gaan investeren in mensen. De ambitie van het meerjarenplan Human Capital Agenda Deventer 2022–2026 is om 'koploper in leven lang ontwikkelen' te worden. Daartoe gaan we een forse verhoging van de investeringsquote (privaat en publiek) in menselijk kapitaal realiseren, benutten we het arbeidspotentieel en versterken we de aansluiting van onderwijs–arbeidsmarkt.  

De partners willen met de HCA een brede beweging aanjagen en faciliteren van alle partijen die daarvoor nodig zijn: mensen, bedrijven, overheden en onderwijsinstellingen. We benutten ieders talent en investeren in skills en vaardigheden. Zo dragen we bij aan maatschappelijke uitdagingen op gebied van energie, klimaat, digitalisering, gezondheid en circulariteit. We gaan werken aan:

• voldoende beschikbare mensen om te voldoen aan de vraag;
• inclusiviteit, iedereen doet mee en alle talenten worden benut;
• versterken van de leercultuur van werkenden;
• wendbaarheid en talentontwikkeling in groeisectoren gericht op de transities.

Parallel zijn in 2022 diverse evenementen en activiteiten gestimuleerd en gefaciliteerd, zoals carrièrebeurzen voor de ICT, gastheerschap Cleantech Battle, de opstart van de sectorale aanpak voor de logistiek in regionaal verband, uitvoering geven aan de City Deal Kennismaken waarbij studenten, docenten en onderzoekers meewerken aan maatschappelijke opgaven in Deventer, het stimuleren van de instroom in de techniek door het aangaan van een samenwerkingsovereenkomst met het Technicampus Experience Center (TEC) en partner van de uitvoering van het Techniekpact in Deventer en de regio Stedendriehoek door het Platform Techniek.  

Deventer internationale Hanzestad

In 2022 hebben we het MKB Trade Office ondersteund bij het verder bevorderen van de internationale handel en export van Deventer bedrijven. Zo heeft het MKB met gemeentelijke cofinanciering verschillende landenbijeenkomsten voor haar leden georganiseerd over zaken doen in Brazilië, Chili en Duitsland. Voor de ondernemers die de Duitse markt nader wilden verkennen, is een tweetal workshops 'zakelijk Duits' aangeboden. Naar aanleiding van de oorlog in Oekraïne, hebben de medewerkers van het MKB Trade Office samen met accountmanagers van de gemeente alle lokale ondernemers die zakendeden met Oekraïne, Rusland en Wit-Rusland benaderd en een informatiebijeenkomst over de impact van de oorlog op het Deventer bedrijfsleven georganiseerd. Waar mogelijk bood het MKB Trade Office hulp aan ondernemers die hun business wilden verplaatsen naar andere landen.

In november 2022 heeft het MKB Trade Office een grote kick-off-bijeenkomst georganiseerd met interessante gastsprekers en rondetafelgesprekken voor ondernemers uit de regio Stedendriehoek over internationaal zakendoen. Via het internationaal beleid van de gemeente hebben de Roemeense ambassadeur in Nederland en zijn economische attaché ook deze bijeenkomst bezocht en vragen van ondernemers beantwoord over zakendoen in Roemenië. Als laatste heeft het MKB Trade Office voorbereidingen getroffen voor een Hanze Trade Summit voor ondernemers uit Nederlandse en buitenlandse Hanzesteden en een verkenningsmissie naar partnerstad Sibiu (Roemenië). Beide activiteiten worden met ondersteuning van het programma Economie en Internationaal beleid in 2023 uitgevoerd.    

In het kader van de – inmiddels al 7 jaar durende – samenwerking onder de naam 'Learning Cities', hebben ook in 2022 studenten van Saxion en Fachhochschule Osnabrück een gezamenlijk opdracht uitgevoerd. Zij hebben onderzoek gedaan naar het duurzame inkoopbeleid van de gemeenten Deventer en Osnabrück, waarbij de collega's van de desbetreffende afdelingen verrassend advies kregen. Daarnaast heeft de gemeente verschillende bijeenkomsten met diverse partners en netwerken georganiseerd of gefaciliteerd, zoals het International Office, het Platform Deventer–Oeganda, de Kerngroep Deventer4GlobalGoals en het periodieke overleg met internationaal actieve maatschappelijke organisaties uit Deventer. De laatstgenoemde organisaties hebben in 2022 hun projecten aan een breed publiek gepresenteerd tijdens het evenement Midzomer Multicultureel Muziekfestijn op de Worp. Ook heeft de muziekserie Wereldlokaal aandacht getrokken voor andere, niet-westerse culturen.   

Als laatste hebben de inspanningen vanuit het internationaal beleid rondom de 17 duurzaamheidsdoelstellingen (SDG’s) tot nieuwe lokale, regionale en internationale spin-off geleid. Lokaal is tijdens het jaarlijkse Deventer Ondernemers Event de prijs 'Global Goals ondernemer van het jaar 2022' uitgereikt aan Oxe geeft gas. De bewustwordingscampagne met 17 artikelen in het Deventer Nieuws en op het online platform Ondernemen in Deventer heeft op veel positieve reacties mogen rekenen. De SDG's zijn criteria geworden voor de acquisitie van nieuwe bedrijven op het A1 Bedrijvenpark. Op het Grootste Kennisfestival van Nederland stonden de Global Goals voor het eerst in de belangstelling.

Het Ondernemershuis Deventer is in 2022 het eerste SDG-House van de regio Stedendriehoek geworden, waarbij het ondernemers uit de regio wil inspireren zelf aan de slag te gaan met de SDG’s. Op initiatief van Hanzesteden Deventer en Osnabrück onderschrijft het internationale Hanze-verbond sinds 2022 ook de mondiale agenda van 17 duurzame doelen. Dit werd unaniem besloten op de Internationale Hanzeconventie van 28 mei in Neuss (Duitsland) en nieuw opgenomen in de statuten. Daarnaast worden de SDG’s opgenomen in de richtlijnen voor de organisatie van de jaarlijkse internationale Hanzedagen en is een nieuwe vaste werkgroep 'Duurzame Hanze' opgericht. Deze werkgroep bestaat uit 8 steden verspreid over 5 landen en voor het jaar 2022 werd het voorzitterschap hiervan door Deventer verzorgd.