• De gemeente heeft de beschikking over alle vastgestelde jaarrekeningen 2021 van de verbonden partijen. De vastgestelde jaarrekeningen 2022 van de verbonden partijen zijn bij het opstellen van deze paragraaf nog niet beschikbaar. Vanuit sommige partijen is al wel een prognose van het rekeningresultaat bekend.
• Een groot aantal verbonden partijen heeft ook een begroting 2023 (en soms ook een meerjarenbegroting) beschikbaar. Voor wat betreft de gemeenschappelijke regelingen zijn die documenten reeds in het voorjaar van 2021 aan de gemeenteraad beschikbaar gesteld en heeft dat in 2021 niet tot indiening van een gemeentelijke zienswijze geleid. Met andere woorden, de begrotingen van de gemeenschappelijke regelingen kregen de instemming van de gemeente Deventer. Jaarrekeningen 2020 van gemeenschappelijke regelingen zijn in het voorjaar van 2021 ter kennisname aan de gemeenteraad gebracht.
• Indien daartoe aanleiding was (is) werd (wordt) de gemeenteraad met afzonderlijke raadmededelingen of in kwartaal rapportages geïnformeerd over actuele (financiële) ontwikkelingen bij verbonden partijen.
• Per verbonden partij wordt in deze paragraaf inzicht gegeven in het publiek - en financieel belang van de gemeente en wordt aandacht besteed aan het financieel risico en actuele ontwikkelingen. Uitgangspunt is dat de verbonden partij zelf zorgt voor borging van haar financiële risico's middels een weerstandsvermogen. Dit om te voorkomen dat deelnemende gemeenten in verbonden partijen eventuele ongedekte financiële nadelen moeten bekostigen.
• Over de financiële effecten voor verbonden partijen wegens de corona (maatregelen) wordt de gemeenteraad separaat en periodiek in (kwartaal)rapportages over de actualiteit daarvan geïnformeerd.
• Met een raadmededeling van 26-5-2020 is de Uitvoeringsnota Verbonden Partijen ter kennisname gepresenteerd. De Uitvoeringsnota vormt een handreiking voor het college van B en W en de ambtelijke organisatie voor het effectief relatiemanagement en het borgen van de control op verbonden partijen. De nota gaat in op de wijze waarop de gemeente toezicht, sturing en beheersing van verbonden partijen inricht en uitoefent, alsmede de verantwoording daarover. Dat is van belang omdat de gemeente voor het realiseren van haar maatschappelijke ambities mede afhankelijk is van deze organisaties en ook aansprakelijk is als het met deze organisaties zelf of met de taakuitoefening en creëren van maatschappelijke waarde door deze organisaties mis gaat. Zij biedt handvatten en afspraken voor het relatiemanagement van verbonden partijen en verheldert de rollen die in het onderhouden van de relatie te onderscheiden zijn. Ook bevat de Uitvoeringsnota implementatiepunten, waaronder een aanzet voor wijziging in de informatievoorziening over de verbonden partijen middels de paragraaf verbonden partijen aan de gemeenteraad. Voornemen is dat voortaan in de paragraaf een tabel met een risicoprofiel per verbonden partij zou worden opgenomen en in een grafiek de risicoscore zou worden gepresenteerd. Hierdoor krijgen het college en de gemeenteraad in één overzicht inzicht in de risicoclassificatie van verbonden partijen. Daarnaast biedt de risicoscore van de verbonden partij een handvat om gemeentelijke mate van betrokkenheid en mate van toezicht op de verbonden partij af te stemmen. Die toezegging is nog niet gerealiseerd. In de tweede helft van 2023 wordt uitwerking ervan opgepakt zodat toepassing bij het opstellen van de jaarrekening 2023 kan plaatsvinden. Bij het bepalen van de risicoscore zal ook de omvang van het publiek belang aan de orde komen evenals het financieel belang dat de gemeente in deze partijen heeft.
• Met een raadsbesluit van 7 oktober 2020 heeft de gemeenteraad besloten over een initiatiefvoorstel vanuit de gemeenteraad die tot doel heeft de grip op de samenwerking met de gemeenschappelijke regelingen te verbeteren zodat daarmee de positie van de  gemeenteraden in zowel de regio IJsselland als de Cleantech regio op de  samenwerkingsverbanden en gemeenschappelijke regelingen kan worden verbeterd. Het raadsbesluit betreft vijf nader uit te werken voorstellen die met de regiogemeenten moeten worden afgestemd. Daaronder begrepen het verzoek aan GR-en om conform de Wet GR voortaan tijdig een kadernota ter voorbereiding van de eerstvolgende begroting (van gemeenschappelijke regelingen)  aan te bieden aan de gemeenteraadsvergaderingen die jaarlijks in het voorjaar worden gehouden. Met een raadmededeling van 29 april 2021 is de stand van zaken weergegeven. Constatering is dat niet alle GR-en daaraan (nog) voldoen en vanuit het college is daar, indien nodig, nogmaals de aandacht voor gevraagd.

• Per 1 juli 2022 is een wijziging in de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) doorgevoerd. De bedoeling van deze wetswijzing is dat gemeenteraden/provinciale staten meer invloed hebben op de gemeenschappelijke regelingen (GR-en), waaraan de gemeente/provincie deelneemt. In een brief vanuit het ministerie van Binnenlandse Zaken van 19 april 2022 zijn gemeenteraden daarover geïnformeerd. Grofweg kan hierbij een onderscheid worden gemaakt tussen wijzigingen die géén afweging vergen en wijzigingen die wel een afweging vergen. De gewijzigde wetgeving is ingegaan per 1 juli 2022 en heeft een invoeringstermijn van twee jaar. Dit betekent dat uiterlijk 1 juli 2024 alle gemeenschappelijke regelingen moeten zijn aangepast aan de wetswijziging. In de voorbereiding van deze herziening moeten alle raden aangeven welke wijzigingen ze wenselijk vinden. Voor 1 juli 2024 moeten alle deelnemers elke herziene regeling vaststellen. Op initiatief van de gemeente Steenwijkerland met een aangenomen motie vanuit haar gemeenteraad en gevolgd door een afstemming met de griffies van de gemeenten in de regio IJsselland, vindt de uitwerking van de wetswijziging betreffende het versterken van de rol van gemeenteraden bij beleidsvorming in wijzigingen van de gemeenschappelijke regelingen in de regio IJsselland in gezamenlijkheid plaats. De gemeente Deventer heeft naast een deelneming in bovengenoemde gemeenschappelijke regelingen aanvullend ook een deelneming in een aantal andere gemeenschappelijke regelingen. Het betreft de regio Stedendriehoek, PlusOV, Collectief Overijssel en Sallcon. Bekend is dat deze gemeenschappelijke regelingen eveneens een traject hebben opgestart om in 2023 een voorstel tot wijziging van de gemeenschappelijke regeling conform de wetswijziging voor te gaan leggen.

• In 2022 wordt een digitaal toegankelijk dossier voor de gemeenteraad aangemaakt waarin planning- en control documenten en governance documenten van verbonden partijen zijn in te zien. De toegang daartoe wordt gerealiseerd middels de paragraaf verbonden partijen bij de jaarrekening 2023.
• De fors gestegen energieprijzen hebben effect op de financiële huishouding van verbonden partijen. De gemeente zal binnen een vastgesteld kader zorgen voor een bepaalde mate van energiecompensatie voor maatschappelijke instellingen, waaronder verbonden partijen

Specifieke aspecten:

• 2019 is door het bestuur van Dataland het besluit genomen de activiteiten van de onderneming uiterlijk eind december 2021 te hebben overgedragen of afgebouwd zodat het daarna kan worden geliquideerd. Met de komst van de Landelijke Voorziening WOZ in 2017 is informatie over de WOZ-waarde van woningen gratis beschikbaar gekomen en is het gebruik van de Vastgoedscanner van Dataland enorm teruggelopen c.q. overbodig. Inmiddels zijn het secretariaat van het Gemeentelijk Geo-Beraad, de kennisbank en de opleidingen al door de VNG overgenomen. De Vastgoedscanner, de dataleveringen en een aantal KNOOP-diensten zijn in 2021 naar het Kadaster overgegaan. Dataland wordt in 2023 formeel geliquideerd.
• Er zijn vijf tijdelijke juridische entiteiten opgericht bij de verkoop van de aandelen Essent: CBL Vennootschap BV, CSV Amsterdam BV, Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV, Verkoop Vennootschap BV (VV) en Vordering op Enexis BV (VoE). Als gevolg van de invoering van de Wet Onafhankelijk Netbeheer (WON) in Nederland werd Essent per 30 juni 2009 gesplitst in een netwerkbedrijf (later Enexis) enerzijds en een productie- en leveringsbedrijf (het deel dat verkocht is aan RWE) anderzijds. Het doel van die entiteiten is in algemene zin de afwikkeling van de verkoop van Essent aan RWE. Iedere entiteit heeft daarnaast een specifiek doel en staat in deze paragraaf beschreven. Op 9-4-2020 hebben de aandeelhoudersvergaderingen van drie van de vijf entiteiten, CBL, VV en VoE besloten de vennootschappen per 9-5-2020 te ontbinden. Inmiddels zijn die 3 entiteiten in 2020 ontbonden. Het bestuur van PBE is in overleg met de andere contractuele partijen om na te gaan wanneer de contractuele verplichtingen voortijdig kunnen worden beëindigd en de vennootschap vervolgens kan worden ontbonden. Het doel is dat ook de vennootschap PBE in 2023 zal kunnen worden ontbonden. Ontbinding van CSV is afhankelijk van een nog lopende bezwaarprocedure, maar ook voor deze BV geldt dat opheffing in 2023 is voorzien.
• Eind 2019 is de strategische visie High Five 2020 van de NV Sportbedrijf Deventer geactualiseerd. Een visie voor de toekomst van De Scheg wordt vanaf het najaar van 2022 uitgewerkt en met het college en de raad besproken. Die vast te stellen visie wordt de basis voor (vervangings-) investeringen in De Scheg.
• Enexis investeert in voorzieningen die het net geschikt maken voor grotere en veranderende energiestromen. De verwachting is dat Enexis de komende tien jaar €1,9 miljard extra moet investeren in het energienetwerk. De extra investeringen mag Enexis met enkele jaren vertraging, over een periode van 40 jaar, doorberekenen in de tarieven voor huishoudens en bedrijven. Deze investeringen moeten wel voorgefinancierd worden. Daarvoor heeft Enexis haar aandeelhouders in april 2020 gevraagd haar eigen vermogen met €500 miljoen te versterken waardoor het onder gunstige voorwaarden vermogen kan aantrekken op de kapitaalmarkt voor de benodigde extra investeringen in het energienetwerk. In 2020 is door aandeelhouders een hybride converteerbare lening van €500 miljoen verstrekt. De deelname van Deventer is ruim €1,3 miljoen. Op 14-4-2022 heeft de aandeelhoudersvergadering het Strategisch Plan 2022 vastgesteld. De strategische doelen van Enexis worden gerealiseerd onder de voorwaarde dat Enexis financieel solide blijft. De energietransitie en uitbreiding van het netwerk stelt Enexis voor een aantal forse uitdagingen. Het aanleggen van infrastructuur kent lange doorlooptijden en gaat gepaard met grote investeringen. Opgave is dat de energietransitie haalbaar en betaalbaar is, en dat hoge investeringen financierbaar blijven. In dat kader heeft het kabinet de intentie uitgesproken (en dat de Tweede Kamer gemeld) om een kapitaalstorting te doen en daarmee aandeelhouderschap door de Staat als belangrijk verder uit te werken onderdeel van de structurele oplossing van de kapitaalbehoefte te zien. Dit in aanvulling op een eventuele toekomstige bijdrage van bestaande / nieuwe provinciale en gemeentelijke aandeelhouders, op wie zij een nadrukkelijk beroep doen. Om de financiële soliditeit te waarborgen én binnen dat kader de energietransitie en uitbreiding van het netwerk te kunnen realiseren zijn door de drie grote landelijke netwerkbedrijven afspraken met de Staat gemaakt over mogelijke toetreding van de Staat om daarmee het Eigen Vermogen te kunnen versterken. Bij Enexis is dat voorlopig niet nodig. Dat komt mede door de verkoopopbrengst van €1,1 miljard netto van de verkoop van dochteronderneming Fudura in 2022. Daarover is de raad met een raadsmededeling in december 2022 geïnformeerd.
• NV Bergkwartier keert vanaf 2019 weer structureel dividend uit. Het meerjarige perspectief beschrijft dat de liquiditeit vanaf 2024, naar verwachting, weer ruimte geeft om extra uitkeringen te doen van het achterstallig dividend over de jaren voor 2019. Naar verwachting kan vanaf 2024 jaarlijks 1/3 deel van het achterstallig dividend worden uitgekeerd. Voor Deventer 3 x €34.000. Met het verder verstevigen van het financieel fundament volgens het Strategisch Plan en het in 2021 vastgestelde meerjarige plan kan de NV Bergkwartier zich weer nadrukkelijk richten op haar strategische doelen voor behoud (en herontwikkeling) van historisch waardevol erfgoed in de stad en de omgeving. Daaronder begrepen inhaal van achterstallig onderhoud, verwijdering asbest en verduurzaming.
• Zonder beleidswijziging is de financiële situatie van de NV Deventer Schouwburg in meerjarig perspectief zorgelijk. De continuïteit van deze NV en daarmee een nog nader vast te gaan stellen sluitende meerjarige begroting voor de schouwburg (momenteel een structureel nadeel van €350.000 en tijdelijk meerjarig nog wat hoger van afgerond €463.000) is afhankelijk van nog te nemen gemeentelijke besluitvorming over de toekomst van het Cultureel Centrum (Plan Nieuwe Keizer) en de positie van de schouwburg daar in. Daarnaast is definitieve gemeentelijke besluitvorming over het verstrekken van gemeenteleningen voor vervangingsinvesteringen aan de schouwburg nodig. Voorwaarde daarvoor is eveneens een sluitende meerjarige begroting.
• De registergoederen van de NV Maatschappelijk Vastgoed Deventer zijn met notariële akte van 17-2-2021 aan de gemeente overgedragen. Over 2021 voert de gemeente de exploitatie van het overgedragen vastgoed. De liquidatie en daaruit voortvloeiende financiële afwikkeling met de gemeente is in 2022 gerealiseerd.
• Vanuit de Wet Regelgeving Burgerluchthavens en Militaire Luchthavens (RBML) heeft het Rijk Provinciale Staten van Gelderland opdragen een luchthavenbesluit op grond van de Wet luchtvaart te nemen. Provinciale Staten van Gelderland hebben op 8 juni 2022 luchthavenbesluit vastgesteld. Daaraan gerelateerd is een af te geven vergunning Wet Natuurbescherming. Dit luchthavenbesluit vervangt de Omzettingsregeling luchthaven Teuge. Het luchthavenbesluit verschilt op een aantal onderdelen van de omzettingsregeling. Onder andere zijn twee banen vervallen, moet het naderende vliegverkeer via het aanvliegpunt naar de luchthaven komen en is de geluidsruimte gehalveerd [- 3 dB(A)-correctie]. Het uitvoeren van valschermvluchten met vliegtuigen in geluid categorie 1 tot en met 4 worden met ingang van 1 januari 2023 beperkt. Daartoe worden 4 dagdelen per maand in het weekend vastgesteld waarop met deze vliegtuigen deze vluchten niet mogen worden uitgevoerd. De luchthaven stelt deze dagdelen vast, in samenspraak met de CRO Teuge en de uitvoerders van valschermvluchten. CRO is een bij Wet Luchtvaart en verordening vanuit de provincie Gelderland gevormde Commissie Regionaal Overleg waarin periodiek het uitwisselen van informatie plaatsvind tussen haar leden over het feitelijke en voorziene gebruik van de luchthaven. In de CRO hebben ook omwonenden, milieuorganisaties, overheden en ondernemers zitting.
• KonnecteD heeft in 2020 een nieuw Ondernemingsplan vastgesteld met bijpassende meerjarige begroting waarin is opgenomen dat het bedrijf verder zal transformeren van een klassiek SW bedrijf (de instroom in de SW is gestopt) naar modern Werkleerbedrijf voor het uitvoeren van de Participatiewet. Dit vraagt investeringen in nieuwe Werk-Leer Routes voor nieuwe instroom vanuit de Participatiewet en de arbeidstoekomst voor de huidige SW populatie kan daarmee beter worden geborgd. Er is een intensief traject gestart om te komen tot een Transformatieplan KonnecteD. Hierin worden twee prioriteiten benoemd: integratie van het oude Sallcon en het oude Deventer Werktalent in één KonnecteD (hieronder valt ook monitoring en sturing) en bijpassend leiderschap en cultuur. De raad is hierover met een raadsmededeling van 6 juli 2021 geïnformeerd.

Door de bezuiniging op de rijksbijdrage WSW van 2015 tot en met 2021 worden in de eerste jaren van het meerjarenperspectief exploitatieverliezen geleden die met inzet van reserves (GR en BV tezamen) kunnen worden afgedekt. Prognose volgens het vastgestelde Ondernemingsplan (september 2020) is dat vanaf 2025 positieve resultaten kunnen worden gerealiseerd. Uit de begroting 2023 van KonnecteD BV blijkt echter een  meerjarig exploitatietekort. De beschikbare reserves zijn dan over een aantal jaren niet meer toereikend. De directeur van KonnecteD BV is verzocht enkele toekomstscenario’s uit te werken en in afstemming van de twee gemeenten die deelnemen in Sallcon GR daartoe besluitvorming voor respectievelijk de colleges en de gemeenteraden van Olst-Wijhe en Deventer voor te leggen.De governance van Sallcon/KonnecteD wordt geëvalueerd op effectiviteit en efficiency. Het samenwerkingsverband van Deventer en Olst-Wijhe is vervat in een gemeenschappelijke regeling die haar bedrijfsmatige activiteiten in KonnecteD BV heeft belegd.  De uitkomsten van de evaluatie van de governance worden in 2023 met de raad gedeeld.

• Vanwege veranderingen in de Archiefwet en de visie van het rijk op de regionale historische centra staat vast dat het rijk uit de gemeenschappelijke regeling Collectief Overijssel (voorheen: HCO) zal treden. Wel blijft het Rijk duurzaam verbonden met de regionale historische centra vanwege de papieren archieven. Hierbij is een juridische constructie nodig om de financiering door het Rijk te regelen. Dit wordt nader uitgewerkt.

• Het college heeft besloten een onderzoek te starten naar de effectiviteit van de uitvoering van werkzaamheden in de buitenruimte. Die worden nu door HGB, Circulus-Berkel en Cambio uitgevoerd. Beoordeeld wordt of deze werkzaamheden effectiever kunnen worden uitgevoerd (door betere en/of samenwerking) of dat de werkzaamheden mogelijk bij een andere partij kunnen worden gelegd. Onderzoeksresultaten worden in 2023 verwacht. Met een raadsmededeling van 29-11-2022 is de gemeenteraad daarover geïnformeerd.
• In de aandeelhoudersvergadering van Circulus BV van 17 februari 2021 is het geactualiseerde Strategieplan van Circulus BV vastgesteld. De raad is daarover met een raadsmededeling geïnformeerd.
• Het aankomende jaar gaan gemeenten en het RSJ IJsselland samen met aanbieders, ouders en jeugdigen verder met de uitwerking van belangrijke thema’s in de visie (Regionale Visie Jeugdhulp IJsselland 2021-2025), zoals bovenregionale samenwerking, de aanpak van wachtlijsten en het beheersen van de kosten van jeugdhulp. Daarnaast wordt er samengewerkt op bovenregionale thema’s zoals de om- en afbouw van 3-milieusvoorzieningen en JeugdzorgPlus locaties. Per 1 januari 2023 is het nieuwe inkoopmodel in werking getreden. In 2023 wordt er een analyse gemaakt van het kwantitatief en kwalitatief dekkend zorglandschap. Verder ligt de focus op monitoring en het opstellen van een beheersplan voor kosten en kwaliteit van de hulpverlening..
• GGD ontwikkelingenbrief: “Zolang we in Nederland de focus niet verleggen naar gezondheid en gedrag zullen de gezondheidsverschillen en ziektelasten verder toenemen. Meer nog dan gezondheidsbescherming en preventie moeten we gezondheid bevorderen door lokaal, regionaal en landelijk te werken aan een gezonde basis. De coronacrisis heeft deze boodschap versterkt. Er is nu een niet te missen kans om de publieke gezondheid te versterken en samen te werken aan weerbare en gezonde inwoners. Alle 25 GGD-en in Nederland en ook GGD IJsselland moeten vol op deze beweging kunnen inzetten en ook op lange termijn voorbereid zijn op nieuwe crisissen. Dit is ook landelijk hoog op de agenda gezet richting het nieuwe kabinet. Daar is een robuuste organisatie voor nodig en moeten nu een aantal structurele investeringen worden gedaan in de basis van de organisatie van GGD IJsselland”.
• Omgevingsdienst IJsselland (hierna: de OD) is in april 2021 het Programma Samen  Toekomstbestendig gestart. Het programma kent een vijftal sporen waarvan in 2021 vier sporen nader zijn uitgewerkt. Na uitwerking van de 4 sporen van het programma zijn ze in samenhang met elkaar gebracht wat leidt tot de kaders en uitgangspunten voor een duurzame begroting 2023 en de herijking van de financiering van de OD die in 2022 bestuurlijk zullen worden vastgesteld. Op 2 maart 2022 is door de omgevingsdienst een raadspresentatie gegeven over het programma.
• Op 11 juni 2021 heeft Wadinko het beleidsplan 2021-2026 vastgesteld. Wadinko continueert het bestaande beleid met lichte accent verschuivingen. Zie informatie in deze paragraaf.
• In 2023 ligt de prioriteit van de GR Stedendriehoek bij de uitvoering van de Regionale Agenda 2.0, inclusief het uitvoeringsprogramma en het investeringsplatform. Daarnaast wordt uitdrukkelijk de samenwerking met partners uit bedrijfsleven, onderwijs en maatschappelijke organisaties gezocht. Samen is in 2022 de nieuwe koers van de regio bepaald. De GR vervult hierin, samen met stichting Strategische Board, een belangrijke rol.
• Volgens de kadernota 2024 van Plus OV: De grootste uitdaging blijft het beheersen van de kosten voor organisatie en  vervoer. Het uitvoeren van alle ritaanvragen met behoud van een hoge klanttevredenheid is, mede gezien het tekort aan chauffeurs, wellicht een nog grotere uitdaging. De medewerkers van PlusOV gaan er onvoorwaardelijk voor om het evenwicht tussen de beschikbare vervoerscapaciteit en de vervoersvraag te bewaren. De missie van PlusOV blijft onze opdracht: ‘Mensen prettig, betaalbaar en efficiënt vervoeren wanneer er geen vervoersalternatief is’