Huidige liquiditeits- en rentepositie

De gemeente beschikt over voldoende liquide middelen en een stabiele toegang tot financiering. De rentelasten van de leningportefeuille nemen gestaag af, met name bij het aflopen van langlopende leningen die in een verder verleden tegen hoge rentes zijn afgesloten. Er is veel onzekerheid over de rentestand van nieuwe leningen, zie daarvoor de rentevisie. De risico's voor de totale rentelasten zijn beperkt door de beperkte financieringsbehoefte, deze bevinden zich binnen de wettelijke normen.

Financieringsstrategie

Gegeven de doelstellingen van het Treasurystatuut worden alleen nieuwe langlopende leningen aangetrokken als er een concrete financieringsbehoefte is. Dit wordt gedurende het jaar gemonitord. Tijdelijke financieringsbehoefte wordt opgevangen met de rekening-courant ter hoogte van €28 miljoen en de mogelijkheid kort lopende leningen af te sluiten.

Rentevisie

In 2022 is de marktrente gestegen van een negatieve rente aan het begin tot ruim 3% aan het eind van het jaar. Een aantal ontwikkelingen ligt hieraan ten grondslag:

• De inflatie liep eind 2021 op als gevolg van een overspannen goederenmarkt waar tekorten in grondstoffen en halffabricaten die ontstonden door coronamaatregelen en handelsbeperkingen. Op dat moment werd dit als een tijdelijk probleem gezien, en reageerde de geldmarkten nog niet met renteverhogingen. Dit veranderde na de inval in Oekraïne en de verdere stijging in de prijzen van energie en landbouwproducten,. De inflatie steeg verder, voorspellingen over de economische groei werden negatiever en de rente ging stijgen. In de zomer was de rente voor een 10 jarige lening gestegen naar 2%.
• De reactie van de centrale bank (ECB) was een verdere verkrapping van de geldmarkt. De beleidsrente is in een viertal stappen verhoogd in 2022, en ook in 2023 zet de ECB dit beleid voort.
• De inflatie is sinds eind 2022 weer gedaald, wat vooral te danken was aan de relatieve rust op de energiemarkten.Maar de voorspellingen over de kerninflatie – exclusief volatiele energie- en voedselprijzen – vertonen nog steeds een opwaartse trend.
• De kapitaalmarkt lijkt (nog) te vertrouwen in het (op termijn) behalen van de 2% doelstelling van de ECB, de rente weerspiegelt niet een blijvend hoge inflatie. Het risico op hogere rentestanden is echter reëel.  
• De rente voor een 10 en 20 jaar lineaire lening voor gemeenten bedraagt respectievelijk 3,3% en 3,2% (maart 2023). In de raming van de rentelasten voor nieuwe leningen zijn we in de begroting 2023 uitgegaan van 3,3%.

Langlopende geldleningen (> 1 jaar)

Onderstaande tabel toont een overzicht van de langlopende schulden. In 2022 is de omvang van de leningenportefeuille afgenomen als gevolg van contractuele aflossingen. Omdat deze aflossingen konden worden betaald vanuit de bestaande liquiditeiten, is geen nieuwe financiering aangetrokken.

Kortlopende schulden (< 1 jaar)

De gemeente heeft in 2022 geen kortlopende bankleningen afgesloten. Er is beperkt gebruik gemaakt van het rekening-courant krediet op de betaalrekeningen, gebruikt om schommelingen in het rekeningsaldo op te vangen. Het rekeningsaldo van de rekeningen, inclusief het saldo schatkistbankieren, was het gehele jaar positief.